Kort geding. Een man is in 2024 betrokken geraakt bij een verkeersongeval. De verzekeraar van de tegenpartij heeft aansprakelijkheid voor de als gevolg van het verkeersongeval geleden schade erkend. De verzekeraar heeft tot nu toe in totaal € 15.000 aan voorschotten op de schade aan de man betaald. De man is van mening dat zijn schade groter is dan de voorschotten die hij tot nu toe heeft ontvangen en vordert dat de voorzieningenrechter de verzekeraar veroordeeld om binnen twee dagen na betekening van dit vonnis een aanvullend voorschot op de schade te betalen. De man vindt dat hij hier een spoedeisend belang bij heeft omdat hij al maandenlang geen inkomsten meer heeft terwijl hij een gezin heeft, hoofdkostwinnaar is en kosten moet maken voor medische behandelingen. De verzekeraar is het hier niet mee eens. Volgens de voorzieningenrechter is er sprake van een juridisch causaal verband tussen het verkeersongeval en in ieder geval de nekklachten van de man. Dat de degeneratieve afwijkingen van de man wellicht uiteindelijk zouden hebben kunnen leiden tot de nekklachten en een deel van de overige gezondheidsklachten doet hier niet aan af. Voor juridische causaliteit is namelijk niet noodzakelijk dat klachten een direct gevolg zijn van het ongeval. De voorzieningenrechter ziet verder geen aanleiding om het causaal verband tussen ongeval en de schade bestaande uit onder meer verlies van arbeidsvermogen doorbroken te achten wegens de enkele omstandigheid dat de man na het ongeval nog een periode substantieel heeft doorgewerkt. De voorzieningenrechter wijst een aanvullend voorschot toe van € 13.000. Voor toewijzing van een hoger bedrag is op dit moment onvoldoende grond. Een belangenafweging maakt dat het belang van de man bij voldoening van dit voorschot in de gegeven situatie zwaarder weegt dan het door de verzekeraar gestelde restitutierisico. De voorzieningenrechter geeft de verzekeraar een termijn van twee weken om het aanvullende voorschot te betalen.

Deelgeschil. Een bestuurder van een personenbus is in 2023 aangereden door een personenauto. De eigenaar van de personenauto is verzekerd bij een Franse verzekeringsmaatschappij, die in Nederland wordt vertegenwoordigd door het Nederlands Bureau der Motorrijtuigverzekeraars (NBM). De bestuurder van de personenbus stelt als gevolg van het ongeval last te hebben van onder meer schouder- en nekklachten en zowel materiële als immateriële schade te hebben geleden, onder andere bestaande uit medische kosten en kosten voor het inschakelen van huishoudelijke hulp. De bestuurder verzoekt om voor recht te verklaren dat NBM aansprakelijk is voor het ongeval en NBM te veroordelen tot het betalen van een voorschot. NBM heeft aangevoerd dat het al heeft medegedeeld de aansprakelijkheid voor het ongeval niet te betwisten. Daarnaast deelt NBM mede dat de door de bestuurder verzochte voorschotten zullen worden voldaan. De kantonrechter wijst de verzoeken tot het betalen van voorschotten aan de bestuurder toe, maar matigt de gevorderde proceskosten.

Een man is in 2021 tijdens zijn werkzaamheden op een aan hem door zijn werkgever ter beschikking gestelde scooter tegen een paaltje aangereden. De man is hierbij ten val gekomen en heeft daarbij letsel opgelopen. De werkgever van de man is in verzet gekomen tegen het tegen de werkgever als gedaagde gewezen verstekvonnis. In dit vonnis is voor recht verklaard dat hij aansprakelijk is voor de geleden en nog te lijden materiële en immateriële schade op grond van artikel 7:658 BW en/of als gevolg van het ontbreken van een behoorlijke verzekering van verkeersongevallen van zijn werknemers. De kantonrechter verklaart het verzet ongegrond. De aansprakelijkheid op grond van artikel 7:611 BW staat vast met de erkenning van de werkgever van het feit dat hij geen verzekering heeft afgesloten. Verder stelt de kantonrechter dat de werkgever ook aansprakelijk is op grond van artikel 7:658 BW omdat de werkgever niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan. De werkgever heeft de man niet geïnstrueerd op het gebied van verkeersveiligheid, het zich houden aan de verkeersregels, hoe om te gaan met de tijdsdruk waarmee een bestelling bij de klant afgeleverd dient te zijn en het nemen van voldoende rust. De man is zonder instructies aan het werk gezet. Voorts ontbreekt er ook een risico-inventarisatie en -evaluatie.

Tussenvonnis. In 2006 is een toen 16-jarige jongen op zijn bromfiets aangereden door een auto. De WAM-verzekeraar van de auto heeft aansprakelijkheid erkend. Het slachtoffer ervaart sinds het ongeval (lage) rugklachten. Meerdere deskundigen hebben een expertise verricht. Tot op heden heeft de WAM-verzekeraar een bedrag van € 51.000 bij wege van voorschot betaald aan het slachtoffer. De WAM-verzekeraar vordert nu dat de rechtbank voor recht verklaart dat de WAM-verzekeraar volledig heeft voldaan aan zijn schadevergoedingsplicht jegens het slachtoffer. Volgens de WAM-verzekeraar is er geen sprake van blijvende klachten en beperkingen als gevolg van het ongeval bij het slachtoffer. Het slachtoffer lijdt aan niet-ongevalsgerelateerde rugklachten, waaraan volgens de WAM-verzekeraar ten onrechte door een van de deskundigen beperkingen zijn toegeschreven. De WAM-verzekeraar heeft zwaarwegende en steekhoudende bezwaren tegen twee rapporten en acht zich hieraan niet gebonden. Het slachtoffer vordert een vergoeding van alle schade, waaronder verlies aan het verdienvermogen. De rechtbank overweegt dat vaststaat dat er bij het slachtoffer sprake is van pre-existente rugproblematiek en dat de WAM-verzekeraar gemotiveerd heeft aangevoerd dat hiermee rekening moet worden gehouden bij de looptijd van de schade met betrekking tot onder meer het verlies aan verdienvermogen. De vraag of de pre-existente rugklachten mogelijk op langere termijn wel tot extra klachten en of beperkingen zouden kunnen leiden is niet door de deskundigen onderzocht. De rechtbank geeft partijen de mogelijkheid om zich uit te laten over de wenselijkheid van een aanvullend deskundigenbericht, over de te benoemen deskundige en over de voor te leggen vragen.

Strafrecht. Ontvankelijkheid benadeelde partij. De rechtbank oordeelt, anders dan in vonnissen van de rechtbanken Limburg, Zeeland-West-Brabant en Rotterdam is gedaan, dat vorderingen niet enkel onder nummer kunnen worden ingediend en dat voor de ontvankelijkheid van een benadeelde partij is vereist dat de partij zijn volledige naam en geboortedatum kenbaar maakt. De wetgever heeft met het oog op het bieden van een grotere anonimiteit van slachtoffers in het strafproces uitdrukkelijk stilgestaan bij de gegevens die een slachtoffer moet invullen wanneer hij zich met een schadevergoeding in het strafproces wenst te voegen. Na overleg met betrokken partijen en instanties is het formulier als bedoeld in artikel 51g lid 1 Sv vastgesteld. Er is daarbij voor gekozen om uitsluitend nog voor te schrijven dat een benadeelde partij zijn naam en geboortedatum kenbaar moet maken. Dat werd kennelijk gezien als een absoluut minimumvereiste om de vordering te kunnen beoordelen. Bij deze stand van zaken ligt het op de weg van de wetgever om hierin desgewenst verandering aan te brengen. Daarbij dient dan ook aandacht besteed te worden aan andere bepalingen met betrekking tot de benadeelde partij, die thans niet passen bij een benadeelde partij waarvan geen persoonsgegevens bekend zijn. Voorts kan de wetgever dan (procedurele) waarborgen inbouwen waarmee tegemoet kan worden gekomen aan de belangen van de verdediging. De rechtbank ziet gelet op vorenstaande nu geen juridische ruimte om de vorderingen van partijen die hun naam en geboortedatum niet kenbaar hebben gemaakt toe te staan. Benadeelde partijen worden in de gelegenheid gesteld het verzuim te herstellen.

Een vrouw vordert schadevergoeding van haar vader omdat hij haar meermalen in haar jeugd en als volwassene lichamelijk en psychisch zou hebben mishandeld. De vader betwist uitdrukkelijk dat hij zich ooit schuldig heeft gemaakt aan mishandeling. Volgens de man zijn alle vorderingen die zien op gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden voor 10 augustus 2011 bovendien verjaard. De rechtbank oordeelt dat dit verjaringsverweer slaagt. Verder oordeelt de rechtbank dat alleen de mishandeling op 26 december 2021 in rechte is vast te komen staan. De vader heeft op die dag onrechtmatig jegens de vrouw gehandeld door haar in een schermutseling hardhandig bij haar armen vast te pakken en op haar voet te staan, waardoor de vrouw blauwe plekken heeft opgelopen. De rechtbank bepaalt het smartengeld naar billijkheid op € 400. Met de betaling van dit bedrag in de strafzaak heeft de vader deze schade al vergoed. Ten aanzien van de overige schadeposten geldt dat bij gebrek aan een deugdelijke onderbouwing niet kan worden aangenomen dat deze in juridisch causaal verband staan met de mishandeling op 26 december 2021, zodat ook deze vorderingen worden afgewezen.

Socialezekerheidsrecht. Een vrouw heeft in 2018 een vaststellingsovereenkomst gesloten met de schadeverzekeraar van de aansprakelijke partij voor het haar overkomen ongeval in 2006. De daarin opgenomen vergoeding voor ‘kosten van toekomstige verzorging’ zijn volgens appellante meerkosten in aanvulling op de zorg vanuit de zorgwetten. Het college heeft de aanvraag van een maatwerkvoorziening afgewezen. Dit besluit is in bezwaar gehandhaafd en de rechtbank heeft het beroep daartegen ongegrond verklaard. De Centrale Raad van Beroep oordeelt dat een met de schadeverzekeraar gesloten vaststellingsovereenkomst niet in de weg staat aan verstrekking van de gevraagde maatwerkvoorziening op grond van de Wmo 2015, omdat dit binnen de keuzevrijheid valt. De cliënt kan de benodigde maatwerkvoorzieningen aanvragen bij het college, maar kan zich voor vergoeding van de kosten daarvan ook tot de (verzekeraar van de) schadeveroorzaker wenden. Het is dus aan de cliënt om te beoordelen wat voor hem het beste is. Als de cliënt zich voor de kosten van de benodigde maatwerkvoorzieningen tot de (verzekeraar van de) schadeveroorzaker wendt, mag deze de cliënt in beginsel niet doorverwijzen naar de gemeente. Andersom geldt hetzelfde: als de cliënt zich tot het college wendt, kan het college de benodigde maatwerkvoorzieningen in beginsel niet weigeren en de cliënt doorsturen naar de (verzekeraar van de) schadeveroorzaker. Wel kan het college bij verstrekking van deze maatwerkvoorzieningen regres nemen op de (schadeverzekeraar van de) veroorzaker. De Centrale Raad van Beroep verklaart het beroep gegrond en vernietigt het besluit.

Een man is in 2018 mishandeld door zijn buurman. De man heeft hierbij letsel opgelopen. De buurman is in 2019 veroordeeld door de strafrechter. De man is door de strafrechter niet-ontvankelijk verklaard in zijn schadevordering als benadeelde partij. In 2019 heeft de rechtsbijstandsverzekeraar van de man de buurman aansprakelijk gesteld voor de gevolgen van de mishandeling. Hier heeft de buurman niet op gereageerd. In 2022 heeft de rechtsbijstandsverzekeraar de buurman nogmaals aansprakelijk gesteld. Ook op deze brief heeft de buurman niet gereageerd. De man vordert nu dat de kantonrechter voor recht verklaart dat de buurman aansprakelijk is voor de schade die hij heeft geleden en nog zal lijden als gevolg van de mishandeling en de buurman veroordeelt tot betaling van een geldbedrag. De rechtsbijstandsverzekeraar vordert dat de buurman wordt veroordeeld tot betaling van de door de rechtsbijstandsverzekeraar gemaakte buitengerechtelijke kosten. De buurman stelt dat zijn gedrag in 2018 zozeer is uitgelokt door het gedrag van de man direct voorafgaand aan de mishandeling dat zijn gedrag in dit geval niet onrechtmatig is tegenover de man. Hierbij beroept hij zich op het arrest Taams/Boudeling. Het beroep slaagt niet. Het gedrag van de man kon de buurman niet ervaren als een directe (fysieke) bedreiging. Voor het gedrag van de buurman was ook geen andere rechtvaardiging aanwezig en zijn reactie op het uitdagende gedrag van de man was bovendien disproportioneel. De buurman is aansprakelijk. De kantonrechter stelt wel dat er sprake is van 20% eigen schuld aan de kant van de man omdat hij door zijn onnodig uitdagende gedrag eraan heeft bijgedragen dat de situatie is geëscaleerd. Onder andere de gevorderde kosten voor huishoudelijke hulp worden afgewezen omdat de aard, ernst en duur van het letsel niet zodanig was dat hulp normaal en gebruikelijk was. Ook worden de kosten van de eenzijdige oogheelkundige expertise afwezen; er had kunnen worden volstaan met gegevens uit de behandelende sector. De kantonrechter wijst ten slotte een gedeelte van het gevorderde bedrag door de rechtsbijstandsverzekeraar toe.

Tussenvonnis. In 2017 is een ervaren ruiter tijdens een les/training bij een manege van een nieuw paard gevallen. Zij liep daardoor een hersenkneuzing op. Het bewuste paard was geen eigendom van de manege, maar was door een handelaar aan de manege ter beschikking gesteld om te kijken of het paard geschikt was voor de manege. Volgens de rechtbank was de manege op het moment van het ongeval niet de bezitter, maar wel de bedrijfsmatige gebruiker van het bewuste paard en is zij daarom aansprakelijk voor de schade die de ruiter door het ongeval lijdt. Het beroep van de manege op de tenzij-clausule van artikel 6:179 BW slaagt niet. De rechtbank oordeelt verder dat de ruiter zelf in aanzienlijke mate het ongeval heeft veroorzaakt. Daarom moet de schade redelijk en billijk over partijen worden verdeeld. In dit stadium kan de rechtbank nog geen goede afweging maken van de relevante factoren omdat de (aard van) de schade die de ruiter door het ongeval lijdt onduidelijk is. De rechtbank moet daarom meer informatie krijgen voordat zij over de billijkheidscorrectie en de overige geschilpunten kan beslissen.

Conclusie procureur-generaal Vlas. Deze zaak gaat over de vraag of de Nederlandse rechter op grond van Verordening Brussel I-bis bevoegd is om kennis te nemen van een vordering tot schadevergoeding in verband met een dodelijk skiongeval dat zich in Oostenrijk heeft voorgedaan. De nabestaanden van het slachtoffer hebben de exploitant van het skigebied waar het ongeval heeft plaatsgevonden aansprakelijk gesteld voor de geleden schade. Volgens de nabestaanden heeft het slachtoffer een overeenkomst tot het gebruik van het skigebied gesloten en heeft de exploitant de rand van de piste niet afdoende beveiligd, waardoor het ongeval heeft kunnen plaatsvinden. De exploitant heeft zich beroepen op de onbevoegdheid van de Nederlandse rechter. Het hof heeft, in navolging van de rechtbank, zich onbevoegd verklaard om van de vordering kennis te nemen, omdat niet is voldaan aan de vereisten van artikel 17 lid 1 onder c Verordening Brussel I-bis (geen activiteiten van de exploitant ‘gericht op’ lidstaat waar consument woonplaats heeft). Daartegen richt zich het cassatieberoep. De procureur-generaal behandelt het cassatiemiddel, dat bestaat uit drie onderdelen. De procureur-generaal concludeert tot verwerping van het cassatieberoep.